Çok sık rastlanan kaşıntının pek çok hastalığın belirtisi olabileceğine dikkat çeken Yeditepe Ünv. Hastanesi Dermatoloji Uzmanı Prof. Dr. Oktay Taşkapan, konuyla ilgili önemli bilgiler verdi.

Kaşıntı nedir?

Egzamadan bitlenmeye, ilaç döküntülerinden mantar hastalıklarına dek pek çok hastalıkta, bireyi hekime yönelten en önemli yakınma kaşıntıdır. Kimi zaman en az ağrı kadar hastayı rahatsız eden; uykusuzluğa ve depresyona yol açan, hatta intiharın eşiğine getiren bu bulguya, pek çok iç hastalıklar da eşlik edebilmektedir.
Kaşıntı için vücudun bir çeşit uyarısı ya da derinin bir tepkisi diyebiliriz. Basit gibi görünse de, kaşıntı bazen oldukça karmaşık sorunlarla birliktelik gösterebilir.

İLAÇLAR DA ETKİLİ

Kaşıntının nedenleri nelerdir?
Kaşıntının nedenleri araştırılırken hastanın yaşı, varolan hastalıkları, kullandığı ilaçlar, banyo alışkanlıkları ve hastanın psikolojik durumu gibi faktörler dikkate alınmalıdır. Bazı ilaç allerjilerinde, deride görünen herhangi bir şey olmaksızın kaşıntı gelişebileceği unutulmamalıdır.
Barsak parazitleri, diyabet, iç organ kanserleri (safra kesesi, karaciğer, barsak kanseri); safra kesesi taşları ya da viral hepatit (sarılık) gibi nedenlerle ortaya çıkan safra yolu tıkanıklıkları, lösemi ve lenfoma gibi malign (kötü huylu) kan hastalıkları, böbrek yetmezliği, AİDS gibi sistemik (birçok organı tutan) hastalıkların gidişi sırasında ya da bazen bu hastalıkların ilk belirtisi olarak yaygın ve nedensiz kaşıntılar ortaya çıkabilir. Kaşıntının en sık rastlanan nedenlerinden birisi deri kuruluğudur. Deride görünür herhangi bir şey yokken, hasta kaşıntıdan yakmıyorsa, bu durum aksi kanıtlanana dek, altta yatan bir hastalığın belirtisi olarak kabul edilmelidir.

Kaşıntının tedavisi nasıldır?

Kaşıntıda öncelikle nedene yönelik tedavi yapılmalıdır. Varolan deri hastalıkları uygun ilaçlarla tedavi edilir. Kaşıntı tedavisinde çok sık olarak kullanılan antihistaminlerin, ürtiker (kurdeşen) dışındaki kaşıntılarda etkisi hemen hemen yoktur. Birinci kuşak diye tanımlanan ve sedatif (uyku verici) özellikleri olan antihistaminler, bu özellikleri nedeniyle kullanılabilir. Mentollü krem ya da pudralarm, uzun süreli kullanımda, tahrişe neden olabileceği unutulmamalıdır. Yine de, kısa süreli olarak vazelinli, kortikosteroidli pomatlarla birlikte kullanılabilir. Uzun süren ve bir nedene bağlanamayan kaşıntılarda, hasta bir psikiyatrist ile konsülte edilmelidir.
Neden ne olursa olsun, serin ve klimalı bir ortam, pamuklu, hafif giysi ve yatak takımlarının kullanılması, aşırı terlemeden kaçınılması kaşıntıyı azaltır. Kaim, yünlü ya da sentetik giysilerin giyilmesi, çok sıkı giyinilmesi; hem deriyi tahriş etmekte, hem de vücut ısısını arttırarak kaşıntıyı tetikleyebilmektedir. Alkol alımından, sıcak ve baharatlı yiyeceklerle, sıcak içeceklerden kaçınılması uygun olacaktır.

İŞE YARAYAN 7 ÖNLEM

Deri kuruluğu nedeniyle oluşan kaşıntıdan kaçınmak için;

1. Banyo ılık suyla yapılmalı ve kısa sürmelidir.

2. Banyolarda sabun yerine , "syndet" diye tanımlanan,  sert (alkali yapılı) olmayan . ve derinin lipid örtüsünü bozmayan ürünler kullanıl-malıdır.

3. Kese ve lif kullanılmamalı, temizleyici ürün vücuda elle sürülmelidir.

4. Banyo sonrasında, yumuşak bir havluyla deriyi fazla tahriş etmeden kurulaanmalı

5. Kolonya, alkol gibi maddelerin, kaşıntı giderici jel ve sulu pudraların deriyi kurutarak kaşıntının daha da artırmasına neden olacağı unutulmamalıdır.

 6. Derisi kuru ve kaşıntıya eğilimli bireylerde, vücuda  temas eden giysilerin ' pamuklu olması gerekir.  Sentetik ürünlerin ya da ' yünlü giysilerin deriye doğrudan teması kaşıntıyı arttırır.

7. Yüksek ısılı ve düşük nemli  ortamların da, deri kuruluğu ve kaşıntıya yol açabileceği akılda tutulmalıdır.

Güneş