Aile dayanışmamız sayesinde, komşunun komşuya yardımıyla, mahalleler ve köyler içindeki tesanütle. Başka toplumların çoğundan üstünüz bu bakımdan.
Gelgelelim, can sıkıntısından can verenlerimiz kalabalık bir kitle olsa gerek. "Offf, canım sıkılıyor!" diye patlamak üzere olan insanlarımızın sayısını düşünmek bile yüreğe korku veriyor.
Herhalde daha önceki dönemlerde, can sıkıntısından ölmek, çok daha vahim ve yaygın bir sorundu. Televizyon, CD, Video, DVD gibi kolay, ucuz, bol "ev-içi" eğlence, dinleti, izlence malzemesi, bazı canları sıkıntıdan kurtarmayı sağlıyor artık. Bunların kimisi belki zevksiz, çirkin, ruh ve akıl sağlığına zararlı ama, İliç değilse, müşkülpesent olmayanların can sıkıntısından patlamasını engelliyor.
Londra Üniversitesi'nde ilginç bir araştırma yapılmış. 25 yıllık bir süre boyunca, 7 binden fazla devlet memuru izlemeye alınmış. 35 ile 55 yaş arasındaki bu insanlardan "can sıkıntısı" çektiğini söyleyenlerin erken ölme riskinin yüzde 40'tan daha fazla olduğu saptanmış.
Yaşamdan zevk alanlara kıyasla "sıkılanlar"da kalp krizinden ya da felçten ölme ihtimali daha yüksekmiş.
55 yaşını geçmiş olanlarda, emeklilerde, çalışmayanlarda bu olumsuz orantılar, kimbilir, ne kadar yüksektir?
Erken emeklilik, belki de, erken ölüme giden kestirme bir yol. Âtıl kalanlar, işsiz güçsüz oturanlar, kendilerini can sıkıntısına mahkûm edenler, ecele davet çıkarıyor.
Bence can sıkıntısından, amaçsızlık ve beyhudelikten ölmemenin çaresi, en ileri yaşlarda bile başka insanlara, topluma, doğaya, insanlığa yararlı olacak çalışmalar yapmaktır. "Hayır işi" denilen çabalardır bunlar, toplum hizmetleri, yardımseverlik...
Pineklemek, can sıkıntısı yaratır, can sıkıntısı erken ölüme götürür.
Hayır- işleri, insanı dinç tutar, uzun yaşatır.

Cumhuriyet Ankara Haftalık/Gazete eki