ERDEM YEŞİLADA

O bitkinin sağlığımız için yararlı ya da güvenilir olduğu bilimsel deneylerle ortaya konulup değerlendirilmedikçe fazla bir önem kazanamaz. Esasında yürütülen deneysel çalışmaların sayısı ve kapsamının yanı sıra güvenilirliği de son derece önemlidir. Yani etkinliği ve güvenilirliği ne kadar çok deneysel çalışmayla ortaya konuluyorsa, bitkinin değeri o kadar yükselir. Bu nedenle, yeni yeni bilimsel ve deneysel çalışmalar yayınlandıkça sizlerin ilgisini çekeceğini düşündüğüm sonuçları değerlendirerek sizlere aktarmaya çalışıyorum. Dolayısıyla ginkgo, ginseng ya da sarımsak gibi çok bilinen bazı bitkiler üzerinde yürütülen yeni çalışmalar sık sık bu köşede yer alıyor.

İki haftadır, sağlığımızın 'üç kardeş savaşçısı' sarımsak, soğan ve pırasamn yüksek kolesterol ve kan şekeri kontrolündeki etkinliği konusunu işliyoruz.
Aslmda bu kullanılışlar yeni değil tabii.
Daha önce de benzer konuda bazı deneysel sonuçlar yayımlanmıştı, çoğunuz daha önce de duydunuz ve hatta uyguluyorsunuz.
Ancak ben sizlere bu etkisini bilimsel olarak doğrulayan yeni deneysel çalışmaları aktarmaya çalıştım. Yeni yayımlanan çalışmaları incelerken yine sarımsak üzerinde yürütülen bir çalışma ve sonuçları ilgimi çekti.

Sarımsak efsanesini fazla uzattığımı düşünebilirsiniz, ama bahsetmeden geçemeyeceğim.

SEROTONİNİ ARTIRIYOR

 15 yıl önce yayınlanan bir bilimsel çalışmada Japon araştırıcılar 'yaşlandırılmış sarımsak' verilen farelerde hafızanın güçlendiğini ve öğrenme kapasitesinin belirgin bir şekilde artığını gözlemiş. Diğer taraftan son yıllarda yürütülen bilimsel çalışmalarda, beyinde serotonin seviyesinin artmasıyla hafızanın güçlendiği, azalmasıyla ise bozulduğu ortaya konulmuş.

Yeni bir deneysel çalışmada, taze sarımsağın sıçanlara 30 gün süreyle uygulanmasının öğrenmeyi belirgin bir şekilde arttırdığı gözlenmiş. Öğrenme artışını tespit etmek için 'şartlı kaçınma testi' adı verilen bir yöntem uygulanıyor. Bu testte ışıklı ve karanlık iki bölümü bulunan bir düzenek kullanılıyor. Normalde sıçanlar karanlık bölüme yönelirken bu hayvanlara ceza uygulanıyor, ışıklı tarafa yönelen hayvanlara ise ceza uygulanmıyor. Sıçanların ışıklı bölüme yönelmeyi öğrenmesi için yapılan tekrar sayısındaki azalma öğrenme hızım belirliyor.

Öğrenme kapasitesi artan hayvanların beyinlerinde yapılan ölçümlerde serotonin ve diğer bazı bileşenlerin (serotonin prekürsörü olan triptofan ve 5hidroksi indol asetik asit) seviyesinin yaklaşık olarak iki misli arttığı gözlenmiş. Sonuç olarak, sarımsağın beyin serotonin seviyesini yükselterek öğrenme kapasitesini artırdığı düşünülmekte. Burada dikkat edilmesi gereken husus sarımsağın etkili olabilmesi için uzun süreli uygulanması gerekiyor.

Star Pazar İstanbul
Haftalık/Gazete eki